Wartesaal / Αίθουσα αναμονής

Große Warteschlange im letzten Viertel, das zuständige Personal im Meditationszustand.
 
Η ουρά μεγάλη στο τελευταίο τέταρτο και το αρμόδιο προσωπικό σε διαλογισμό.
 

https://www.youtube.com/watch?v=sgNeH9_8l0w

Katzenmemoiren / Τα απομνημονεύματα μιας γάτας

Das lese ich gerade und dabei wurde mir klar, daß ich auch die Memoiren von Meli verfassen könnte. Ich denke, das ist ein großes Privileg, und daß Empathie nicht ausschließlich uns Zweibeiner betrifft. Ist Sprachfähigkeit tatsächlich das einzige Kriterium von Bewußtsein? Ihr Spiegelbild könnte Katzen und Hunde nicht interessieren, gerade aufgrund der mangelnden Realität der Situation, sie erkennen dort keine Artgenossen, die sie sonst nie unbeachtet lassen (s. aktuelle neurobiologische Forschung, Scheich Henning, Anil Seth). Wieviele Zweibeiner können wahrnehmen und empfinden, ohne in der Lage zu sein, über ihre Innenwelt Auskunft zu geben? Wer mit Tieren eng gelebt hat, weiß, daß Sprache ein Kommunikations-Kanal und nicht der Schlüssel zur Wahrnehmung und Empathie ist. 

P.S.Interessant wie das altgriechische Wort "εμπάθεια" (=intensive Gefühlsregung, Leidenschaft) zu einer pejorativen Bedeutung (Gehässigkeit) im Neugriechischen gelangt ist, während der Begriff in den

westeuropäischen Sprachen auf eine semantische Erweiterung in Richtung "Sympathie" (altgriech. Mitgefühl) hinweist, um schließlich "Einfühlung" zu bedeuten (Rudolf Hermann Lotze benutzte zum ersten Mal den Fachterminus "Einfühlung" als Übersetzung der "εμπάθεια").

Αυτό διαβάζω τώρα και συνειδητοποιώ ότι θα μπορούσα να γράψω τα απομνημονεύματα του Μελιού. Πιστεύω ότι είναι μεγάλο προνόμιο και ότι η ενσυναίσθηση δεν αφορά αποκλειστικά τα δίποδα. Είναι πραγματικά η γλωσσική ικανότητα το μοναδικό κριτήριο της συνειδησιακής λειτουργίας; Οι γάτες και οι σκύλοι δεν ενδιαφέρονται για το είδωλό τους στον καθρέπτη μάλλον λόγω της έλλειψης ρεαλισμού αυτής της κατάστασης: δεν αναγνωρίζουν μέσα σε αυτό άτομα του δικού τους ζωικού είδους, τα οποία γενικώς ποτέ δεν τους αφήνουν αδιάφορους (βλ. σύγχρονες έρευνες νευροβιολογίας, Scheich Henning, Anil Seth). Πόσα δίποδα μπορούν να αντιλαμβάνονται (wahrnehmen, perceive) και να αισθάνονται χωρίς να είναι σε θέση να δώσουν πληροφορίες για τον εσωτερικό τους κόσμο; Όποιος έχει ζήσει στενά με ζώα, γνωρίζει ότι η γλώσσα είναι ένα κανάλι επικοινωνίας, αλλά όχι το κλειδί της αντίληψης και της ενσυναίσθησης.

Υ.Γ.Είναι πολύ ενδιαφέρον πώς η ελληνική λέξη "εμπάθεια" (ισχυρή συγκίνηση ή πάθος κατά Liddell/Scott/Κωνσταντινίδη) καταλήγει να έχει αρνητική σημασία στη νεοελληνική, ενώ με τον δανεισμό της από τις δυτικοευρωπαϊκές γλώσσες η λέξη διευρύνεται σημασιολογικά προς το αρχαιοελληνικό "συμπάθεια" για να αποδώσει την "ενσυναίσθηση" (για πρώτη φορά χρησιμοποιήθηκε η μετάφραση της "εμπάθειας" ως "Einfühlung", δηλαδή ενσυναίσθηση, το 1858 από τον γερμανό φιλόσοφο Rudolf Hermann Lotze).

Bilanz II / Απολογισμός ΙΙ

Ich hatte für die letzten Monate mehr vor. Gemäß dem Anfang des Jahres gefertigten Plan. Andererseits ist mir mittlerweile klar geworden, daß das Schreiben über die restlichen Autobiographien (2003 bis heute) anders strukturiert wird. Etwas Zeit werde ich auch den einführenden Kapiteln und den Schlußbetrachtungen widmen müssen. Wobei auch hier die meiste Arbeit schon getan ist, weil die Geschichte der europäischen bzw. der abendländischen Autobiographie in den jeweiligen chronologischen Kapiteln schon geschrieben ist (mit Ausnahme des 19. Jhs). Insbesondere bezüglich der europäischen Autobiographie der Nachkriegszeit hatte ich den Umfang, die Diversität der (auch nationalen) Bibliographie(n) und die Abwesenheit von Überblicks-Werken nicht mitkalkuliert. Sich positionieren in der ungewißen Post-Ära der Postmoderne. 
Zeitgenössische Autoren, Theorie, Methode, Ergebnisse also noch. 

Είχα μεγαλύτερες φιλοδοξίες για τους τελευταίους μήνες. Σύμφωνα με το σχέδιο εργασίας των αρχών του χρόνου. Από την άλλη πλευρά τώρα μου είναι σαφές ότι το γράψιμο για τις υπόλοιπες αυτοβιογραφίες (2003 έως σήμερα) θα δομηθεί διαφορετικά. Κάποιο χρόνο θα πρέπει να αφιερώσω και στα εισαγωγικά κεφάλαια, καθώς και στα συμπεράσματα. Παρόλο που και εδώ η περισσότερη δουλειά έχει γίνει, γιατί η ιστορία της ευρωπαϊκής/δυτικής αυτοβιογραφίας έχει ήδη συμπεριληφθεί στα εκάστοτε χρονολογικά κεφάλαια (με εξαίρεση τον 19ο αι.). Ειδικά σχετικά με την ευρωπαϊκή μεταπολεμική αυτοβιογραφία δεν υπολόγισα τον όγκο, την πολυσχιδία της βιβλιογραφίας/των εθνικών βιβλιογραφιών, καθώς και την απουσία έργων γενικής εποπτείας. Να τοποθετηθείς στην απροσδιόριστη μετα-εποχή του μεταμοντέρνου. 
Σύγχρονοί μας συγγραφείς, θεωρία, μέθοδος, πορίσματα λοιπόν, τα υπόλοιπά μου. 

autobiographymemoirautofictionbiographylifewritingautobiografiction

Autobiographie, Memoiren, Erinnerungen, life writing, autobiography, memoir, memoirs, biography, récits de vie, autofiction, mémoires, autobiographie, um nur die gängigen Begriffe aufzulisten, die heuzutage im Umlauf sind und manchmal als austauschbar im Kontext der Sekundärliteratur erscheinen. "Austauschbar", aber letztendlich völlig inkompatibel zueinander. Bei zeitgenössischen Recherchen und Forschungsprojekten ist der politische Hintergrund der Annäherungsmethodik sehr gut spürbar: Vergleichbarkeit ist der Zweck, einfach Vergleichbarkeit in einer transkulturellen globalisierten Umgebung.  Genres werden durchlässig, die westliche Individuum-Problematik "muß" aufgrund der Notwendigkeit mit anderen kulturellen Systemen zu vergleichen, ausweichen, schließlich bewirkt die Verlagerung des Fokus auf den (realen) Leser oder auch nur die Rücksichtnahme auf diese Komponente in der Analyse einige gravierende Veränderungen in der Betrachtung des jeweiligen nationalen Kanons. Ich sehe all das als Erweiterung und Herausforderung, bin aber dem "autobiographischen Pakt" in aller Ewigkeit dankbar.

http://www.readbrightly.com/graphic-novel-memoirs-every-teen-should-read/

Autobiographie, Memoiren, Erinnerungen, life writing, autobiography, memoir, memoirs, biography, récits de vie, autofiction, mémoires, autobiographie, για να απαριθμήσω μόνο τους πιο χρηστικούς όρους που κυκλοφορούν σήμερα και ενίοτε είναι ανταλλάξιμοι στα συμφραζόμενα της βιβλιογραφίας. "Ανταλλάξιμοι", αλλά εν τέλει απολύτως ασύμβατοι μεταξύ τους. Η πολιτική παράμετρος είναι ιδιαίτερα αισθητή σε σύγχρονες μελέτες και ερευνητικά προγράμματα: συγκρισιμότητα είναι ο στόχος, πολύ απλά συγκρισιμότητα σε ένα διαπολιτισμικό  παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον. Τα είδη γίνονται διαπερατά, ο δυτικός θεωρητικός προβληματισμός περί ατόμου "οφείλει" να παραμερίσει λόγω της ανάγκης να συγκρίνουμε με άλλα πολιτισμικά συστήματα, και σε τελευταία ανάλυση η μετατόπιση της εστίασης στον (πραγματικό) αναγνώστη ή ο συνυπολογισμός αυτής της συνισταμένης στην ανάλυση επιφέρει κάποιες σημαντικές αλλαγές στη θεώρηση του  εκάστοτε εθνικού κανόνα. Προεκτάσεις και προκλήσεις όλα αυτά, όμως ευγνώμων εις τους αιώνες των αιώνων στο "αυτοβιογραφικό συμβόλαιο".

Die zeitgenössische Autobiographie / Η σύγχρονη αυτοβιογραφία

Wenn man zur Theorie auf Distanz geht, dann stellt man eigentlich fest, daß die zeitgenössische Autobiographie weder so modern noch sonderbar aussieht. Die Frage heuzutage besteht meiner Ansicht nach darin, inwiefern der teilweise spitzfindige theoretische Diskurs den Texten eine Identität verleihen möchte, die sie -glücklicherweise- nicht verdienen. An und für sich, das größte Problem haben heute die Autoren, ob nun bzg. Literatur oder Autobiographie. Zu viel Lärm um ihr Werk, um den Literaturbetrieb -auch- überhaupt, von allen Seiten: Literaturkritik, Literaturtheorie, interdisziplinär, von der Geschichts- und Sozialtheorie bis zur Neurobiologie, Verlag- und Marktmanagement, Medienpolitik, Sozialwerknetzen und Internetforen, abgesehen von Regierungspolitik und Kochbüchern. Ist Wissensverbreitung so schlecht, wäre die Gegenrede. Eigentlich nicht, wenn es nur um Verbreitung und nicht zugleich um Zersplitterung des Wissens gehen würde. Ich denke nicht an den vielseitigen Empfang einer Autobiographie, wenn ich behaupte, der Autor könnte darüber stolpern, sondern an die Vorahnung dieses Empfangs inmitten des Akts des Schreibens, inmitten des Selbstentwurfs. 

 Αν αποστασιοποιηθεί κανείς από τη θεωρία, διαπιστώνει ότι η σύγχρονή μας αυτοβιογραφία δεν είναι ούτε τόσο μοντέρνα ούτε τόσο ιδιαίτερη. Το ζήτημα σήμερα κατά την άποψή μου βρίσκεται στο κατά πόσο ο εν πολλοίς επινοητικός θεωρητικός λόγος προσδίδει στην αυτοβιογραφία μία ταυτότητα που -ευτυχώς- δεν την αξίζει. Ουσιαστικά, το μεγαλύτερο πρόβλημα το έχουν οι συγγραφείς είτε λογοτεχνίας είτε αυτοβιογραφίας. Πολύς θόρυβος για το έργο τους, γενικά για τη λογοτεχνία -και όχι μόνο- από όλες τις πλευρές: λογοτεχνική κριτική, λογοτεχνική θεωρία, διεπιστημονικά, από τη θεωρία της ιστορίας και της κοινωνιολογίας έως τη νευροβιολογία, εκδοτική πολιτική και πολιτική αγοράς, πολιτική των ΜΜΕ, κοινωνικά δίκτυα, διαδικτυακά φόρουμ, αν εξαιρέσουμε την κυβερνητική πολιτική και τα βιβλία μαγειρικής. Μα είναι τόσο κακή η μετάδοση της γνώσης, θα έλεγε ο αντίλογος. Μάλλον όχι, αν επρόκειτο μόνο για μετάδοση και όχι συγχρόνως για θρυμματισμό της γνώσης. Δεν σκέπτομαι την πολύπλευρη υποδοχή μιας αυτοβιογραφίας όταν ισχυρίζομαι ότι ο συγγραφέας θα μπορούσε να γλιστρήσει και να πέσει, αλλά τον προϊδεασμό σχετικά με αυτήν την υποδοχή εν μέσω συγγραφής, εν μέσω του αυτο-σχεδιασμού.  

Once upon a time

Σπύρος Βασιλείου, Αθήνα, 1978

Spyros Vassiliou, Athen, 1978

Autobiographie-Kurzintervalle / Σύντομα διαλείμματα αυτοβιογραφίας

Heute früh am Rheinufer kleine Vögel mit gestreiftem Gefieder flogen vor mir,  setzten sich kurz auf das angeschwemmte Holz (der Fluß muß die letzten Tage über das Ufer getreten sein), ich dachte sofort, sie würden Insekten oder Larven aus den feuchten Holzstämmen fressen. Ich habe herausgefunden, sie waren Bachstelzen. Und nun schreibe ich über Nabokows Speak Memory. Seine große Leidenschaft galt den Schmetterlingen und dem Schachspiel.

Σήμερα το πρωί στην όχθη του Ρήνου πουλάκια με ριγωτό φτέρωμα πετούσαν μπροστά μου, κάθονταν πάνω στα ξύλα που είχε ξεβράσει το ποτάμι (πρέπει να υπερχείλισε τις τελευταίες μέρες), σκέφτηκα ότι έτρωγαν έντομα ή κάμπιες από τους υγρούς κορμούς. Τελικά ήταν ασπροσουσουράδες. Και τώρα γράφω για το Μίλησε, μνήμη του Nabokow που είχε μεγάλο πάθος για τις πεταλούδες και το σκάκι.

http://www.birding.in/images/Birds/white_wagtail.jpg

Πού είστε κατίνες μου να τρίξετε τα δόντια σας;

Η θλιβερή γοητεία της απουσίας / Κώστας Ταχτσής (ΕΡΤ2, 1987)

http://www.ert-archives.gr/V3/public/main/page-assetview.aspx?tid=91825&autostart=0

Εκ των υστέρων συνειδητοποίησα ότι αν ζούσε, θα ήταν 89 ετών. Δεν εννοώ όμως αυτό. Εννοώ ότι έλειψε η φωνή, η άποψη και το πάθος του, η πληθωρικότητα κάποιου που είναι εδώ, κι εκεί, και αλλού, όπως έλεγε. Δεν τον μυθοποιώ, η αλήθεια όμως είναι ότι η ανολοκλήρωτη αυτοβιογραφία του μου κόστισε διπλάσιο χρόνο από τη συνθετότερη αυτοβιογραφία που είχα έως τον περασμένο Δεκέμβριο. Βαθιά νερά, πόσω μάλλον που ήταν άκρως επιμελής με ό,τι καταπιανόταν, και η αυτοβιογράφηση, φαινομενικά απλή, τελικά στιβάδες επί στιβάδων... Δεν μπόρεσε να διασωθεί το σπίτι του με τα προσωπικά του αντικείμενα, κάποιοι θα πουν "μα δεν διασώθηκαν άλλα κι άλλα", σύμφωνοι, αλλά ακριβώς επειδή, όπως γράφει και ο Θ. Νιάρχος στο επίμετρο της Χαμηλής σκοπιάς, "Ο Ταχτσής τόσο ως άνθρωπος όσο και ως δημιουργός είναι μια πηγή, που όταν ασχοληθεί κανείς μαζί του, πάντα θα ανασύρει τον κουβά του γεμάτο". Για να μην αναφέρω το ζήτημα της ιστορίας της πρόσληψης όχι μόνο του έργου, αλλά φυσικά και του βίου. A reverse companion to the study of postwar Greek society.

Concentration - The extra hard last meters K.T.

 "There was a period, stretched out as it was over many years – time’s bloomers, after all, having strong elastic – when Orlando felt far from trifling, like maybe the most solid thing any writer could offer a teenage reader. It gave reliable faith in everything being true all at once: boy and girl, bloodline and blood pulse, England and everywhere else, solitude and society, literature and living, the quick and the slow, the quick and the dead, now and then, a trick of the light."

http://www.telegraph.co.uk/culture/books/8995801/Tilda-

Swinton-on-Virginia-Woolfs-Orlando.html 

"Complex and many" III

Wieder mit der Frage der Konstruiertheit von autobiographischer "Wahrheit", der inter- und außertextuellen Steuerung der Rezeption und vor allem der zeitbedingten Aspekte gegenwärtiger Theorien frontal gestoßen. Dekonstruktion deckt mit Sicherheit Machtgebundenheiten des Denkens auf, ist aber selbst -in ihren theoretischen Strömungen- auf einer metareflektiven Ebene stark normativ und hier verbirgt sich die Gefahr, daß man die soziale(n) Realität(en) aus den Augen verliert. Selbstreflexion (der Theorie)  ist unabdingbar, wenn ein theoriegeladener Aktivismus Entwicklungen vorantreiben möchte. Ein Schlüsselpunkt -kurioserweise- auch bei der aktuell zu analysierenden Autobiographie.

Πάλι αντιμέτωπη με το ζήτημα της κατασκευής της αυτοβιογραφικής "αλήθειας", της ενδο- και εξωκειμενικής χειραγώγησης της πρόσληψης και κυρίως της χρονικότητας όψεων σύγχρονων θεωριών. Η αποδόμηση ασφαλώς και αποκαλύπτει τις σχέσεις συστημάτων στοχασμού με δομές εξουσίας, όμως και ή ίδια (η αποδόμηση) είναι -στα διάφορα θεωρητικά της ρεύματα- σε μεγάλο βαθμό κανονιστική και εδώ παραμονεύει ο κίνδυνος να χάσει κανείς από το οπτικό του πεδίο τις κοινωνικές πραγματικότητες. Ο αυτοστοχασμός είναι αναγκαίος για μια θεωρία όταν αυτή μετουσιώνεται σε ακτιβισμό που θέλει να προωθήσει κάποιες εξελίξεις. Κατά περίεργο τρόπο το σημείο αυτό είναι ζωτικής σημασίας για τη συγκεκριμένη αυτοβιογραφία που αναλύεται τώρα.