Sunday 28 June 2015

Το απαρέμφατο

"Τι είναι το απαρέμφατο; Είναι το κρεβατάκι του ρήματος. Εκεί όπου το ρήμα αναπαύεται παίρνοντας δυνάμεις, ενώ απολαμβάνει τη διάρκεια. Το απαρέμφατο χάθηκε από τα Νέα Ελληνικά, γι' αυτό πιστεύω, ένας εκνευρισμός μπάζει από παντού. Πιστεύω πως αυτή η απώλεια μας έχει κάνει ανυπόμονους και πρόχειρους".

(Μήτσορα: Μαρία: Με λένε Λέξη. Αθήνα: Πατάκης, 2008, σ. 75)

Friday 26 June 2015

Stille / Σιωπή

Schweigsame Autobiographien von einem "normalen" Seitenumfang und die aber nichts von sich preisgeben, weil "der Sinn des Lebens das Leben ist" (zitiert aus dem ersten Text der Nachkriegszeit). Die Sprache versagt, auch wenn scheinbare Erzählung, Erlebtes ist nicht mitteilbar, das würde alle denkbaren Grenzen (der Sprache) überspringen. Auf der abstrakten Kommunikationsebene, dieser Umschlagstelle zwischen Realität und Text, werden vermutlich Parallelwelten angedeutet. 

Σιωπηλές αυτοβιογραφίες "κανονικού" μεγέθους (σελίδες) που δεν εξωτερικεύονται, γιατί "το νόημα της ζωής είναι η ζωή" (έτσι στο πρώτο μεταπολεμικό κείμενο). Η γλώσσα έχει αποτύχει, ακόμη κι αν υπάρχει φαινομενικά αφήγηση, τα βιώματα δεν μπορούν να κοινοποιηθούν λεκτικά, κάτι τέτοιο θα ξεπερνούσε κάθε νοητό όριο (της γλώσσας). Στο λανθάνον επικοινωνιακό επίπεδο, αυτό το σημείο (μετα)τροπής από την πραγματικότητα στο κείμενο, σαν να υπονοούνται παράλληλοι κόσμοι.

Thursday 18 June 2015

Mit Hilfe eines Polygonzuges / Δια της τεθλασμένης

Vermutlich Komplikationen mit der Wahrnehmung der Zeit, der noch nicht für "historisch" erklärten Zeit. Vergangenes und nie Erlebtes ist attraktiver? Zeitgenössische Autobiographien als Geschichte betrachten, sie von sich fernhalten und von der Distanz analysieren. Der umgekehrte Prozeß als bisher. Der Realismus, ein großer Fragenkomplex der modernen griechischen Literatur.
Μάλλον κάποιο πρόβλημα με την αίσθηση του χρόνου, του όχι ήδη ως "ιστορικού" δηλωμένου χρόνου. Παρελθόν και ό,τι μη βιωμένο είναι περισσότερο ελκυστικό; Τις σύγχρονες αυτοβιογραφίες να τις δει κανείς ως ιστορία, να τις κρατήσει μακριά του και να τις αναλύσει από απόσταση. Η αντίστροφη διαδικασία από ό,τι έως τώρα. Ο ρεαλισμός, αυτό το μεγάλο ζήτημα της μοντέρνας ελληνικής λογοτεχνίας.  

Monday 1 June 2015

Αυτοβιο(κοινωνιο)γραφία / Autobio(sozio)graphie

Δεν ήταν εύκολη η μετάβαση στις πρώτες αυτοβιογραφίες της μεταπολεμικής εποχής. Και ένας από τους λόγους είναι η έλλειψη συμπάθειας απέναντι σε κάποια κείμενα, τολμώ να πω, απέναντι σε μία κατά τα φαινόμενα υφέρπουσα μιζέρια του αυτοπροσδιορισμού...* Και πριν αφήσω να κυριαρχήσει αυτή η αίσθηση, αντέστρεψα την οπτική και επέστρεψα στις αφετηρίες της έρευνας αυτής: η αυτοβιογραφία είναι πολιτισμικά και μεταξύ των άλλων ταξικά προσδιορισμένη, αυτό είναι ένα από τα ζητούμενα, ας αφήσουμε, λοιπόν, τα κείμενα να υπαινιχθούν τις όποιες αλλαγές αποτυπώνει πάνω τους η νέα κοινωνική τοπογραφία.
*Καλλιτεχνικές και γυναικών αυτοβιογραφίες αποκλίνουν συχνά ευχάριστα.

https://www.youtube.com/watch?v=I2wtmQkvX7A 

Der Übergang zu den ersten Autobiographien der Nachkriegszeit war kein einfaches Unternehmen. Einer der Gründe: die fehlende Sympathie gegenüber gewissen Texten, wage ich es zu sagen, gegenüber einer schleichenden Kleinkariertheit...*  Um diesem Gefühl entgegenzutreten, kehrte ich die Perspektive um und ging zu den Anfängen dieses Projekts zurück: die Autobiographie als Ort der Selbstbestimmung ist kultur- und unter anderem klassenbedingt, das ist auch eine der Fragestellungen. Mögen also die Texte jegliche Veränderungen andeuten, welche ihnen die neue gesellschaftliche Topographie aufstempelt!
*Künstler- und Frauenautobiographien weichen oft diesbezüglich auf angenehme Art und Weise ab.


Ο τελευταίος αυτοβιογράφος του μεσοπολέμου και ο πρώτος της μεταπολεμικής εποχής φοίτησαν στο Εθνικόν Λύκειον (ιδρ. 1895), αργότερα Σχολή Γ. Μεταξά (από 1905, κόρη του ιδρυτή η Αντιγόνη Μεταξά), Βασ. Σοφίας 11, ανάμεσα Μέρλιν και Σέκερη (Μέγαρο Ειρήνης Στουρνάρη-Μέρλιν, αρχιτέκτονας Λύσσανδρος Καυταντζόγλου, οικοδομ. 1861, κατεδαφίσθ. 1962). 
https://el-gr.facebook.com/149801415032228/photos/a.368914743120893.93243.149801415032228/359873927358308/