Sunday 26 July 2015

Bis Ende der 80er Jahre / Έως τα τέλη της δεκαετίας του '80

Die wenigen griechischen Autobiographien der ersten vier Jahrzehnte der Nachkriegszeit, die aus der Feder von Literaten stammen, könnten nicht unterschiedlicher sein. Als ob sie in verschiedenen geographischen Gebieten entstanden wären. In biographischer Hinsicht: Nobilitá, Kleinbürgertum, aufgeklärte Bourgeoisie, sozial engagiertes mittlerweile insolventes Landbesitzertum. Textintern betrachtet: von der konventionellen memoirenartigen Autobiographie bis zum bruchstückhaften Erinnerungsdiskurs. Zu wenige Texte für so große Kontraste. Abgesehen davon, daß die Hälfte dieser Autobiographien erst ab Mitte der 90er Jahre das griechische Lesepublikum erreichten.

Οι λίγες ελληνικές αυτοβιογραφίες λογοτεχνών που εκδόθηκαν τις πρώτες τέσσερεις δεκαετίες μετά τον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο, δεν θα μπορούσαν να είναι πιο διαφορετικές μεταξύ τους. Από βιογραφική άποψη: συγγραφείς με καταγωγή από την αριστοκρατία, τη μικροαστική τάξη, τη διαφωτισμένη μπουρζουαζία ή από (κοινωνικά στρατευμένα) δίκτυα χρεωκοπημένης τοπικής γαιοκτησίας. Ενδοκειμενική θεώρηση: από συμβατική απομνημονευματική αυτοβιογραφία έως αποσπασματικός αναμνηστικός λόγος. Πολύ λίγα κείμενα για τόσο μεγάλες αντιθέσεις. Πέρα από το γεγονός ότι τα μισά από αυτά συναντούν το ελληνικό αναγνωστικό κοινό μόλις μετά τα μέσα της δεκαετίας του '90. 

Friday 10 July 2015

Mimicry / Μίμηση

Wir haben gesehen, daß die Autobiographie ein automimetisches Genre ist: Äußerung und Sprecher sind gleichgestellt, sie fallen zusammen. Es kann so weit kommen, daß der reale Autor seine Tarnungstaktiken nicht im Geringsten wahrnimmt und die Selbstdarstellung als äußerst gelungene Camouflage einer "anderen" Identität oder Intentionalität (als der auf den ersten Blick registrierten) auf der Kommunikationsebene fungiert. Das ist irrelevant, was er erkennt oder nicht ("as you like it"), wichtig ist zu analysieren, wie der Wahrheitsanspruch aufgebaut wird. Diese Frage stellte sich in einer "konventionellen" Autobiographie der 70er Jahre.

http://ngm.nationalgeographic.com/2009/08/mimicry/angier-text
http://ngm.nationalgeographic.com/2009/08/mimicry/mimicry-interactive 
(Photograph by Christian Ziegler)
Blätter? Nicht ganz...                         Φύλλα; Και όχι μόνο...


Είδαμε ότι η αυτοβιογραφία είναι αυτομιμητικό είδος: εκφώνημα και  εκφωνητής-υποκείμενο έχουν εξισωθεί, συμπίπτουν. Μπορεί μάλιστα αυτό να συμβεί σε τέτοιο σημείο που ο πραγματικός συγγραφέας να μην αντιλαμβάνεται στο ελάχιστο τις ίδιες του τις τακτικές μεταμφίεσης και η αυτοαναπαράσταση να λειτουργεί ως άκρως επιτυχημένο καμουφλάζ μιας "άλλης" ταυτότητας ή προθετικότητας στο λανθάνον επικοινωνιακό επίπεδο από αυτή που διακρίνεται σε πρώτη ματιά. Σημαντικό δεν είναι τι αναγνωρίζει και τι όχι ("έτσι είναι αν έτσι νομίζετε"), αλλά η διερεύνηση του πώς οικοδομείται εδώ η αληθολογία. Το ζήτημα αυτό προέκυψε σε μία "συμβατική" αυτοβιογραφία της δεκαετίας του 1970.