Monday 20 April 2015

Memoiren und Autobiographie / Απομνημονεύματα και αυτοβιογραφία

Die ersten griechischen Künstler-Memoiren leiteten mich teilweise in die Irre, daher löschte ich den vorangegangenen Post (Premiere einer Opernaufführung durch das "Griechische Melodram" von Lavragas im Jahre 1900). Eine gute Lektion eigentlich für den weiteren Verlauf der Arbeit und eine Bestätigung, daß man die Genres nicht vermischen darf: in den traditionellen Memoiren liegt der Schwerpunkt in der Demonstration der sozialen Rolle, jede -wenn vorhandene- Selbstreflektion dient dem "Erreichten" bzw. "Unerreichten" innerhalb der sozialen Realität und nicht dem Prozeß der Aneignung oder Nicht-Aneignung einer Identität. Erst nach Malraux (Antimémoires) oder Yourcenar, besser gesagt schon bei Gide, tritt das Nachdenken über die Wechselwirkung von Geschichte und Identität in den Memoiren oder "memorialisierten Autobiographien" (der Neologismus von mir) ein.

Τα πρώτα ελληνικά απομνημονεύματα καλλιτεχνών προκάλεσαν κάποια σύγχυση, γι' αυτό έσβησα την προηγούμενη εγγραφή (πρεμιέρα όπερας του "Ελληνικού Μελοδράματος" Λαυράγκα εν έτει 1900). Ένα καλό μάθημα για τη συνέχεια και μία επιβεβαίωση ότι δεν πρέπει να μπερδεύει κανείς τα είδη: στα παραδοσιακά απομνημονεύματα το κέντρο βάρους βρίσκεται στην κατάδειξη του κοινωνικού ρόλου, ο στοχασμός περί Εαυτού -αν υπάρχει- εξυπηρετεί την εξιστόρηση του τι επιτεύχθηκε ή δεν επιτεύχθηκε μέσα στην ιστορική πραγματικότητα, και όχι τη διαδικασία ιδιοποίησης ή μη ιδιοποίησης της προσωπικής ταυτότητας. Μόνο μετά τον Malraux (Antimémoires) ή τη Yourcenar, και μάλλον ήδη στον Gide, εμφανίζεται ο στοχασμός περί αλληλεπίδρασης ιστορίας και προσωπικής ταυτότητας στα απομνημονεύματα ή στην απομνημονευματική αυτοβιογραφία.