Saturday 25 October 2014

Το χρονικό των ημερολογίων

ή μάλλον των διαδρομών τους, είναι κάτι απίστευτο. Και μαζί τους επιστολές και η πρώτη σύνθεση αυτοβιογραφίας του προσώπου αυτού. Σου τα δίνω, μου τα επιστρέφεις αφού (κάποια) τα αντιγράψεις, μου ζητάς τις επιστολές μου, σου τα δίνω όλα πίσω, μου στέλνεις ξανά κάποια, μετά από χρόνια τα ξαναζητώ, γιατί έχω κάψει εν μέρει τα δικά μου, και όταν δεν είσαι πια εν ζωή, τα ζητώ από τους κληρονόμους σου, άλλα μου δίνουν, άλλα όχι, επείγομαι γιατί συνθέτω και άλλες αυτοβιογραφίες, αργότερα περιέρχονται στην κατοχή μου και άλλα. Ώσπου να σιωπήσω απολύτως. Ενδοκειμενικότητα και διακειμενικότητα, η αποθέωση της γραπτής ανάμνησης, η λατρεία της μνήμης. Γράφω και αυτοβιογραφούμαι (όχι εγώ του blog, χρησιμοποιώ το α΄πρόσωπο για τον/τη συγκεκριμένο/συγκεκριμένη συγγραφέα) έως ότου αποφασίσω γενικά να κόψω τις γέφυρες προς τον Εαυτό. Να απομείνει και αυτός ανάμνηση. 

Το να πραγματοποιηθεί τώρα η εξιχνίαση αυτού του χρονικού,  είναι και μία εισαγωγή
στα κείμενα, στις διαθέσεις και στις προθέσεις τους.

Friday 17 October 2014

Ταυτότητα / Identität

Hier handelt es sich um die Autobiographie als genre (Schwerpunkt die neugriechische Autobiographie). Zweisprachige Blogs werden nicht immer gern gesehen. Zweisprachige Autobiographien? Nicht daß ich eine kennen würde.

 Κάποιοι δεν αγαπούν τα δίγλωσσα blog, τις δίγλωσσες αυτοβιογραφίες; Όχι ότι γνωρίζω καμία.

Thursday 16 October 2014

Αυτοβιογραφία

Ο αφηγημένος χρόνος στην αυτοβιογραφία είναι πολύ σημαντικός δείκτης όχι μόνο για το τι περιλαμβάνει, αλλά και για όσα αποσιωπά ή συμπυκνώνει. Γιατί σε ένα ημερολόγιο -επίσης προσωπική γραφή που όμως η μελέτη του απαιτεί άλλα μεθοδολογικά εργαλεία-, οι εγγραφές δεν είναι πάντα τακτικές, αλλά ενδέχεται και να παρουσιάζουν μικρές ή μεγάλες χρονικές αποστάσεις; Συχνά το φαινόμενο αυτό συνδέεται με την εσωτερικότητα της αφήγησης που με τη σειρά της συσχετίζεται με την προθετικότητα και τον λανθάνοντα αναγνώστη. Το ζήτημα της επικοινωνιακής λειτουργίας ακόμη και των πιο "εσωστρεφών" προσωπικών μαρτυριών δεν μπορεί να αγνοηθεί.

Η σιωπή περισσότερο αποκαλυπτική από την ομιλιακή/γραπτή αναφορά; Υποθέσεις εργασίας μπορούμε να κάνουμε. Αφήνεις το ημερολόγιό σου "κατά λάθος" πάνω στο γραφείο σου, επινοείς κλειδαριές και κρυφές γωνιές να το κρύψεις ή τελικά το εγκαταλείπεις για ένα διάστημα εναποθέτοντας τις ελπίδες σου στη χωρητικότητα της μνήμης σου είτε και διαγράφοντας τελείως και από παντού τις καθημερινές εγγραφές;

Monday 13 October 2014

Αυτοβιογραφία

"Ώσπου ήρθε η χαριστική βολή: «Ε, τώρα περιμένουμε την αυτοβιογραφία σου», λέγαν και ξαναλέγαν αγαπητοί μου φίλοι, κουλτουριάρηδες («τώρα»=που' σαι με το 'να πόδι στον τάφο). Πώς είπατε; Αυτο-βιο-τι; Όχι, αδύνατον. Δε φτάνει, δηλαδή, που αυτόν το «βίο» τον αβίωτο τoν έζησα, θέλοντας και μη, τον λούστηκα, πρέπει «τώρα» να τον αυτοβιογράψω, με το νι και με το σίγμα, σαν τιμωρία που γέρασα [...]" (Κρανάκη, Μιμίκα: Αυτογραφία. Αθήνα: Ίκαρος, 2004, σ. 7-8).


Τον Μάιο του 2012 γνώρισα τον P. L. στη Γενεύη όπου η APA διοργάνωσε τριήμερο συμπόσιο στα πλαίσια των 300 χρόνων από τη γέννηση του J.-J. Rousseau (υπήρχαν πολλές εκδηλώσεις όλη τη χρονιά εκεί, στη γενέτειρά του).
Του εξηγώ με τι ασχολούμαι και με ρωτά: "Μήπως κρατάτε ημερολόγιο;" Εντάξει, ναι, εδώ και δεκαετίες, όχι καθημερινά, βέβαια, και τον τελευταίο καιρό σχεδόν καθόλου (όχι γιατί δεν το θέλω). "Κάποτε θα γράψετε την αυτοβιογραφία σας". Έμεινα με το στόμα ανοικτό (τρόπος του λέγειν, εννοώ από μέσα μου), κάτι του ψέλλισα, αλλά ουσιαστικά ακόμη και σήμερα μου είναι ανεξήγητο.

Οι ψυχολογικο-βιογραφικές ερμηνείες των αυτοβιογραφιών έχουν θιασώτες, κυρίως όμως δεν απαιτούν ειδίκευση και μεθοδολογικά εργαλεία. Χαίρομαι για το πόσο προσφιλές είναι το είδος που εδώ και δεκαετίες το είχαν κηρύξει νεκρό, όμως η αυτοβιογραφία δεν είναι ο δρόμος προς την αλήθεια του Εαυτού, γιατί πολύ απλά οποιαδήποτε γλωσσική εκφορά είναι κατασκευή, σημαίνει επιλογή στοιχείων. Η προσωπική αλήθεια δεν μπορεί να είναι παρά μόνο αίσθηση, δεν υπάρχει modus διαμεσολάβησης για να το μεταδώσεις ούτε και χρειάζεται να αγωνιά κανείς να τον ανακαλύψει αυτόν τον ανύπαρκτο τρόπο. Είναι τυχερός κανείς αν στη ζωή του βρεθεί κάποιος να διαισθανθεί την αλήθεια του και αυτό είναι ένα δώρο ανεξίτηλο. 

Η αυτοβιογραφία είναι ιστορικά προσδιορισμένος τρόπος επικοινωνίας σε γραπτό λόγο (πρόζα). Κάθε συνταγή έχει όμως τα μυστικά της, προς το παρόν, λοιπόν, σταματώ εδώ. 

Saturday 11 October 2014

Βάμος, Σεπτέμβριος 2014

Αυτό είναι το τελευταίο μου αριστούργημα εκείνη τη μία εβδομάδα στον Βάμο. Φρέσκο αεράκι στην πίσω μικρή αυλή, έλλειψη χρωμάτων, μέχρι και το μίνιο χρησιμοποίησα.

Αυτοβιογραφία

Τελικά συνεχίζουν να είναι πολλές προσεγγίσεις και αναλύσεις των κειμένων ψυχολογικής/βιογραφικής υφής, ενώ υπάρχουν πια μεθοδολογικά εργαλεία "κειμενοκεντρικά" που ξεκινώντας από την αφήγηση και εστιάζοντας αρχικά σε αυτήν, οδηγούν σε μία καλή σύνθεση στα πλαίσια του επικοινωνιακού μοντέλου ανάλυσης κειμένων, ενσωματώνοντας στην πορεία και βιογραφία και πολιτισμικό περιβάλλον και διακειμενικότητα κτλ.

Το ζήτημα της autofiction απασχολεί ακόμη, αν και οι περισσότεροι εν κατακλείδι στον Lejeune επιστρέφουν. Πώς αλλιώς; Το είδος αποδείχθηκε ανθεκτικότερο από τους μεταμοντερνισμούς και τους αφομοίωσε, θα έλεγα, εξάλλου η θεωρία της αυτοβιογραφίας του Lejeune είναι ανοικτή, προθετικότητα και πρόσληψη λαμβάνονται σοβαρά υπ' όψιν.

Αυτές οι πρόσφατες εντυπώσεις μου από
 τη Στοκχόλμη και το συνέδριό της.